معرفی کد 13 رقمی شابک
شابک (شماره استاندارد بین المللی کتاب) یا ISBN کتاب شماره ای منحصر بفرد است که به کتاب های هر کتاب تعلق می گیرد. این شماره از سال 1960 تا 2007 ده رقمی بوده و از آغاز سال 2008 به دلیل افزایش کتاب ها به سیزده رقم تبدیل شده است. این شماره ابزاری برای تولید، توزیع و نظام ذخیره سازی داده های کتاب شناختی در بازار کتاب است و فرصت مناسبی برای بهینه سازی تجارت کتاب ایجاد می کند.
شابک کتاب که معمولا در پشت جلد کتاب چاپ می شود بین 10 الی 13 رقم بوده و از چپ به راست هر رقم معنای خاصی دارد. این کد به منظور مشخص کردن محصول توسط ناشر، کتابفروشی ها، کتابخانه ها و سایر زنجیره های تامین کتاب و نیز برای فهرست بندی و کنترل موجودی انبار مورد استفاده قرار می گیرند.
کاربرد کد شابک
هر شابک دارای 5 بخش به نام های عنصر پیشوند، عنصر گروه ثبت، عنصر ثبتی، عنصر ثبتی و رقم کنترلی می باشد که تعداد ارقام هر یک از آن ها متفاوت بوده و مشخص کننده بخش خاصی می باشند.
شابک از سال 1372 در ایران مورد استفاده قرار گرفته است و شماره های کشور در این شناسه برای ایران رقم 964 بود که از سال 1386 شناسیه 600 نیز به آن اضافه شد. با استفاده از شناسه 10 رقمی، ایران امکان ثبت یک میلیون کتاب را داشته است.
شابک-کتاب
شابک مخصوص گروه، افراد یا سازمانی است که موظف به چاپ اول یک کتاب هستند. این کد از طرف خانه کتاب به کتاب های در حال چاپ تعلق می گیرند. البته برخی از انتشارات معتبر نیز دارای تعدادی کد شابک هستند و می توانند از آن ها برای کتاب های چاپ شده در نشریه خود استفاده کنند.
چاپ قانونی کتاب
کد شابک منحصر بفرد بوده و نباید برای بیش از یک کتاب استفاده شود. به نوعی این شماره سند مالکیت کتاب است و برای ثبت اثر از آن استفاده می شود.
اگر به عنوان یک نویسنده بخواهید کتاب خود را به صورت قانونی به چاپ برسانید، باید مراحل مشخصی را طی کنید. اخذ کد شابک نیز یکی از این مراحل لازم است تا کتاب شنامه به اصطلاح شناسنامه دار شود و به صورت قانونی در بازار توزیع شود تا شما بتوانید از حقوق مادی و معنوی انتشار کتاب برخوردار شوید. اخذ شابک، فیپا، مجوز وزارت ارشاد و اعلام وصول مراحل لازم برای چاپ یک کتاب قانونی هستند که باید به ترتیب آن ها را طی کنید. البته این وظایف بر عهده انتشارات بوده و تمام ناشران دارای مجوز این مراحل را برای چاپ یک کتاب طی می کنند.
